Podpisanie porozumienia o współpracy przy tworzeniu i prowadzeniu Muzeum i Centrum  Ruchu Harcerskiego

Przedstawiciele Muzeum Krakowa, Chorągwi Krakowskiej Związku Harcerstwa Polskiego oraz Okręgu Małopolskiego Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej podpisali 3 marca 2022 r. porozumienie o współpracy przy tworzeniu i prowadzeniu Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego.

Reguluje ono zarówno zasady współtworzenia wystawy stałej poświęconej dziejom harcerstwa, jak i późniejsze współdziałanie Muzeum Krakowa z organizacjami harcerskimi przy zarządzaniu Muzeum Ruchu Harcerskiego, a także podejmowaniu bieżących działań o charakterze edukacyjnym, wystawienniczym i naukowym.

Ważną rolę w strukturze Muzeum Ruchu Harcerskiego ma odgrywać Centrum Ruchu Harcerskiego. Będzie ono koordynowało, animowało i programowało współpracę z organizacjami harcerskimi, skautowymi z całego świata, ze szkołami i organizacjami pozarządowymi  przy działalności edukacyjnej oraz organizacji wspólnie uzgodnionych przedsięwzięć i projektów, administrowało przestrzeniami MRH oraz przekazanymi muzeum terenami zielonymi.

Kolegium Doradcze

Do końca kwietnia 2022 r. dyrektor Muzeum Krakowa powoła również Kolegium Doradcze Muzeum Ruchu Harcerskiego, złożone z trzech reprezentantów Muzeum i po dwóch przedstawicieli Prezydenta Miasta Krakowa, ZHP i ZHR. Ich kadencja będzie dwuletnia.

Porozumienie reguluje m.in. zasady współpracy przy powstawaniu wystawy stałej Muzeum Ruchu Harcerskiego. Za przygotowanie scenariusza i koncepcji ekspozycji odpowiedzialne są organizacje harcerskie, zaś za jego realizację – przy wsparciu i współpracy ZHP i ZHR – Muzeum Krakowa. Wspólnie opracowany zostanie plan promocji harcerskiej wystawy stałej.

Tereny zielone, parkowe i obozowe

Muzeum deklaruje również chęć udostępniania organizacjom harcerskim przestrzeni zielonej wokół budynków i usytuowanej na niej infrastruktury (w tym przyłącza wody i energii elektrycznej) na działalność o charakterze obozowo-biwakowym, a także pokoi gościnnych i sal konferencyjnych w budynku MRH.

Nowy oddział Muzeum Krakowa powstaje przy ul. Fortecznej 28, w zabytkowym Forcie 52a Łapianka (Jugowice), będącym częścią historycznej Twierdzy Kraków. Został utworzony dzięki uchwale Rady Miasta Krakowa z 12 lutego 2020 r. To przykład tego, jak odrestaurowując zabytkowe wnętrza obiektu obronnego można równocześnie tchnąć w nie nowe życie.

Inwestycję prowadzi Gmina Miejska Kraków, a Muzeum Krakowa będzie odpowiadało za eksploatację obiektu i prowadzenie ogólnodostępnych działań społeczno-edukacyjno-kulturowych.

W zrewitalizowanym wnętrzu fortu, a także w dobudowanym budynku o powierzchni 3 tys. m2. powstanie Muzeum Ruchu Harcerskiego, w którym znajdą się dwie ekspozycje.

Wystawa „Fort Jugowice - dziedzictwo miejsca” zostanie otwarta jesienią 2022 r. Będzie opowiadać o historii fortu, jego znaczeniu w odcinku południowym Twierdzy Kraków, architektonicznych rozwiązaniach militarnych Jugowic, a także codziennej aktywności załogi fortu. Opowie również o dziejach Swoszowic i terenów dzisiejszej Dzielnicy X Krakowa.

Druga ekspozycja, poświęcona dziejom i dziedzictwu harcerstwa na ziemiach polskich, ze szczególnym uwzględnieniem Małopolski i Krakowa, zostanie otwarta w roku 2023.

Dobudowany do zabytkowego fortu budynek ma dwie kondygnacje. Znajdą się w nim m.in.: przestrzenie wystawiennicze, sale konferencyjna i warsztatowa, sale seminaryjne, punkt gastronomiczny, przestrzenie magazynowe, a także zaplecze socjalne. Budynek częściowo wkopano w ziemię, a znaczna jego część jest przykryta zielonym dachem.

Jak zapewniają władze miasta i Muzeum Krakowa, Muzeum Ruchu Harcerskiego ma być jednym z najważniejszych miejsc ruchu harcerskiego i skautowego w naszej części Europy. Miejscem spotkań, szkoleń, zbiórek i biwaków ludzi z całego świata, a także centrum badań historycznych nad fenomenem harcerstwa i skautingu. Ma to być również miejsce otwarte dla miłośników architektury obronnej i okolicznych mieszkańców. Teren wokół fortu pozostanie otwarty i będzie można z niego swobodnie korzystać.

Inwestycja będzie kosztowała 34 mln zł. Z uwagi na fakt, iż w odniesieniu do części poniesionych kosztów istnieje możliwość rozliczenia naliczonego podatku VAT, ostateczne koszty poniesione przez Gminę Miejską Kraków na realizację inwestycji dotyczącej remontu i adaptacji Fortu Nr 52a „Jugowice”/„Łapianka” na potrzeby Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego będą niższe i wyniosą ok. 30-31 mln zł.

Inwestycja współfinansowana jest ze środków Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa oraz w ramach dwóch projektów „Rewitalizacja i adaptacja zachowanych zabytkowych części Fortu 52a Łapianka wraz z rozbudową w celu utworzenia Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w Krakowie” oraz „Restauracja Fortu 52a Łapianka i adaptacja dla Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego” realizowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020, co wskazuje na znaczenie projektu w małopolskiej perspektywie regionalnej i wpisuje się w europejskie polityki kulturalne i polityki związane z zarządzaniem dziedzictwem.