Krakowscy artyści i ich sztuka w latach 1939-1945

Do wybuchu wojny Kraków był obok Warszawy najbardziej liczącym sie ośrodkiem życia plastycznego w Polsce. Wielu artystów tworzących po 1918 roku instytucjonalne zreby polskiego życia artystycznego było absolwentami i uczniami krakowskiej Akademi Sztuk Pieknych i byłymi mieszkańcami Krakowa. Kraków różnił się od Warszawy specyficznym- konserwatywnym i historyzującym- podejściem do sztuki, mniejsza otwartością na nowe tendencje, zwłaszcza budowane na lewicowych podstawach światopoglądowych. To nie przeszkadzało, aby w Krakowie powstało pierwsze polskie ugrupowanie awangardowe. "Książka ta stanowi interesujący pomysł autorski, brakuje bowiem w historiografii Krakowa lat 1939-1945 tego rodzaju monograficznego opracowania. Autorka świetnie orientuje się w podstawie źródłowej oraz literaturze przedmiotu, podobnie jak w w wojenno-okupacyjnych dziejach Krakowa'. (Z recenzji prof. Jacka Chrobaczyńskiego)


Spis treści:

Przedmowa
Michał Niezabitowski

Wstęp

Rozdział 1.
Życie artystyczne między wojnami (1918-1939)
   Rozwój sztuki krakowskiej w okresie międzywojennym
   Szkolnictwo artystyczne, instytucje opieki nad sztuką, czasopisma
Rozdział 2.
Kraków "stolicą" Generalnego Gubernatorstwa
   Pierwsze miesiące okupacji
   Przyszłość "nur für Deutsche"
   Niemieckie plany "regermanizacji" Krakowa
Rozdział 3.
Polityka kulturalna okupanta
   Wyniszczanie inteligencji polskiej
   Posunięcia wobec szkolnictwa artystycznego
   Organizacja życia artystycznego na nowych zasadach
Rozdział 4.
Opór społeczny
   Rejestracja strat wojennych
   Kawiarnia plastyków
   Życie artystyczne poza kontrolą okupanta
   Artyści kolaborujący z okupantem
Rozdział 5.
Losy artystów. Sztuka jako odbicie wojennej rzeczywistości
   Egzystencja w nowych warunkach
   W pracowniach artystów
   Działalność konspiracyjna
   W obozach jenieckich, uchodźców, więzieniachi obozach koncentracyjnych
   Artyści żołnierze
Rozdział 6.
Artyści żydowscy i ich sztuka
   Żydowskie środowisko artystyczne w Krakowie międzywojennym
   Pierwsze miesiące wojny. Polityka niemiecka wobec Żydów
   Etapy zagłady. Getto krakowskie i obóz w Płaszowie
   Artyści w gettach Polski południowo-wschodniej i obozach koncentracyjnych
   Ocaleni z Holokaustu
Rozdział 7.
Odreagowywanie wojny

Podsumowanie

Noty biograficzne

Kraków and Its Artistic Circles, 1939-1945. A Summary
Transl. Tomasz Tesznar

Chapter 1.
Artistic Lifebetween the Wars, 1918-1939
   Evolution of Fine Arts in Kraków in the Interwar Period
   Artistic Education, Arts Patronage Institutions, and Magazines
Chapter 2.
Kraków as the 'Capital' of the General Goverment
   First Months of German Occupation
   The 'Nur für Deutsche' Future
   German Plans for the 'Re-Germanisation' of Kraków
Chapter 3.
The Occupant's Cultural Policy
   'Sonderaktion Krakau' - the 6th of November, 1939
   Measures in Relation to Artistic Education
   New Principles Organising Artistic Life
Chapter 4.
Public Opposition
   Registering the War Losses
   Kawiarnia Plastyków ('Visualartists' Cafe')
   Artistic Life in the Underground Movement
   Artists Collaborating with Invaders
Chapter 5.
Artist's Fates. Art as Reflection of Wartime Reality
   New Living Conditions
   Inside the Ateliers
   Visual Artists in the Underground Resistance Movement
   Artists as Soldiers
   Artists in Prisons and POW, Refugee, or Concentration Camps
Chapter 6.
Jewish Artistsand Their Output
   Jewish Artistic Circles in Interwar Kraków
   Early Months of War. German Policy towards Jews
   Stages of the Shoah. Kraków Ghetto and Płaszów Camp
   Artists in Ghettos of South-Eastern Poland and in Concentration Camps
   Survivors of the Holocaust
Chapter 7.
The Recovery
   Attempt at a Summary

Spis ilustracji

Źródła i bibliografia

Indeks osób
Krzysztof W. Zięba

Indeks geograficzny
Krzysztof W. Zięba

Wykaz skrótów