Rok Włodzimierza Tetmajera
29.12.2022
29 grudnia 2022 r. Muzeum Krakowa wraz z partnerami i krakowianami zainaugurowało obchody Roku Włodzimierza Tetmajera
Uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Tetmajera podjął jednogłośnie Senat RP w dniu 29 listopada w uznaniu zasług artysty, z okazji 100-lecia jego śmierci. Ideę obchodów zgłosiło Muzeum Krakowa.
Urodzony 31 grudnia 1861 r. w Harklowej Włodzimierz Tetmajer był jednym z prekursorów malarstwa młodopolskiego, projektował witraże, tworzył ilustracje. Zaprojektował i wykonywał polichromie siedmiu obiektów sakralnych. Tworzył także scenografie dla Teatru Miejskiego w Krakowie. Był poetą, prozaikiem oraz dramaturgiem. Na działalność literacką Włodzimierza Tetmajera składa się kilka tomów utworów prozą oraz tomiki poezji.
Włodzimierz Tetmajer z powodzeniem uprawiał też publicystykę. Był działaczem społecznym i politykę. Wyrózniała go wyjątkowa umiejętność łączenia różnych grup i środowisk. Upowszechniał wiedzę o historii i sztuce wśród chłopów, a jednocześnie przedstawiał ich kulturę, język i obyczaje krakowskim mieszczanom. Brał udział w rozmowach między piłsudczykami a zwolennikami Dmowskiego i działał w parlamencie wiedeńskim na rzecz Państwa Polskiego składającego się z ziem trzech, z dostępem do morza.
Włodzimierz Tetmajer, jeszcze za swojego życia, doczekał się własnej legendy. Jego ślub z córką wiejskiego gospodarza - Anną Mikołajczykówną, wywołała ogromne poruszenie w Krakowie, a zbudowana przez niego chata w podkrakowskich Bronowicach stała się sceną opisanego przez Stanisława Wyspiańskiego „Wesela”.
Wybitny historyk prof. Franciszek Ziejka znakomicie posumował osobowość Włodzimierza Tetmajera pisząc: „W rzeczy samej Tetmajer zajął w życiu młodopolskiego Krakowa miejsce wyjątkowe: wśród artystów był artystą, wśród ziemian – szlachcicem, wśród chłopów nie był wprawdzie chłopem, ale ich spolegliwym sąsiadem, chętnie spieszącym im z pomocą, przekonującym ich, że stanowią siłę zdolną do odbudowania niepodległej Polski”. Celnie charakter Włodzimierza opisał także Tadeusz Boy-Żeleński: „Tetmajer miał niesłychaną łatwość wżywania się w każde środowisko; równie dobrze czuł się we fraku w salonach, jak w siermiędze na wsi, w Paryżu, jak w Bronowicach”.
Właśnie ze względu na te cechy Włodzimierza Tetmajera Senat RP przyjął go jako jednego z patronów roku 2023.
Poniżej przedstawiamy informację o tym jakie wydarzenia i działania będą miały miejsce w związku z Rokiem Włodzimierza Tetmajera zarówno w Muzeum Krakowa, jak i u naszych partnerów. Szczegółowe informacje o poszczególnych elementach programu będziemy sukcesywnie publikować na stronie internetowej i w mediach społecznościowych.
Urodzony 31 grudnia 1861 r. w Harklowej Włodzimierz Tetmajer był jednym z prekursorów malarstwa młodopolskiego, projektował witraże, tworzył ilustracje. Zaprojektował i wykonywał polichromie siedmiu obiektów sakralnych. Tworzył także scenografie dla Teatru Miejskiego w Krakowie. Był poetą, prozaikiem oraz dramaturgiem. Na działalność literacką Włodzimierza Tetmajera składa się kilka tomów utworów prozą oraz tomiki poezji.
Włodzimierz Tetmajer z powodzeniem uprawiał też publicystykę. Był działaczem społecznym i politykę. Wyrózniała go wyjątkowa umiejętność łączenia różnych grup i środowisk. Upowszechniał wiedzę o historii i sztuce wśród chłopów, a jednocześnie przedstawiał ich kulturę, język i obyczaje krakowskim mieszczanom. Brał udział w rozmowach między piłsudczykami a zwolennikami Dmowskiego i działał w parlamencie wiedeńskim na rzecz Państwa Polskiego składającego się z ziem trzech, z dostępem do morza.
Włodzimierz Tetmajer, jeszcze za swojego życia, doczekał się własnej legendy. Jego ślub z córką wiejskiego gospodarza - Anną Mikołajczykówną, wywołała ogromne poruszenie w Krakowie, a zbudowana przez niego chata w podkrakowskich Bronowicach stała się sceną opisanego przez Stanisława Wyspiańskiego „Wesela”.
Wybitny historyk prof. Franciszek Ziejka znakomicie posumował osobowość Włodzimierza Tetmajera pisząc: „W rzeczy samej Tetmajer zajął w życiu młodopolskiego Krakowa miejsce wyjątkowe: wśród artystów był artystą, wśród ziemian – szlachcicem, wśród chłopów nie był wprawdzie chłopem, ale ich spolegliwym sąsiadem, chętnie spieszącym im z pomocą, przekonującym ich, że stanowią siłę zdolną do odbudowania niepodległej Polski”. Celnie charakter Włodzimierza opisał także Tadeusz Boy-Żeleński: „Tetmajer miał niesłychaną łatwość wżywania się w każde środowisko; równie dobrze czuł się we fraku w salonach, jak w siermiędze na wsi, w Paryżu, jak w Bronowicach”.
Właśnie ze względu na te cechy Włodzimierza Tetmajera Senat RP przyjął go jako jednego z patronów roku 2023.
Poniżej przedstawiamy informację o tym jakie wydarzenia i działania będą miały miejsce w związku z Rokiem Włodzimierza Tetmajera zarówno w Muzeum Krakowa, jak i u naszych partnerów. Szczegółowe informacje o poszczególnych elementach programu będziemy sukcesywnie publikować na stronie internetowej i w mediach społecznościowych.
Na program obchodów Roku Włodzimierza Tetmajera składają się następujące wydarzenia i akcje:
- Uroczyste otwarcie Roku Włodzimierza Tetmajera
- Spacer Wokół Szopki. Śladem Włodzimierza Tetmajera: 6.01.2023
- Konkurs wiedzy Tetmajer na tle epoki: październik 2022 – maj 2023; organizator Centrum Młodzieży im. Henryka Jordana
- Wystawa monograficzna Włodzimierza Tetmajera: czerwiec – październik 2023
- Żywe obrazy – ogólnopolska akcja inspirowana twórczością Włodzimierza Tetmajera na którą złożą się ogólnopolski konkurs oraz #challenge dla pracowników instytucji kultury
- Akcja sadzenia malw przy ulicach Tetmajera i Malwowej w miastach w całej Polsce przy współpracy z partnerami projektu - maj/czerwiec 2023
- „Tetmajer bez Przerwy łączy przeciwieństwa” - społeczna wystawa plenerowa: druga połowa roku 2023
- „Oblicza Tetmajera” - ogólnopolska konferencja naukowa: październik/listopad 2023
- Koncerty inspirowane twórczością Włodzimierza Tetmajera realizowane w Rydlówce z możliwością powtórzenia ich np. w Kościele Św. Sebastiana w Wieliczce, gdzie Włodzimierz Tetmajer malował polichromie: zaplanowany na cały rok
- Wykłady popularnonaukowe poświęcone różnym aspektom życia i twórczości Włodzimierza Tetmajera; warsztaty towarzyszące wykładom (w ramach cyklu Herbatki u Rydlów): cały rok
- Warsztaty inspirowane twórczością Włodzimierza Tetmajera (także dostępne dla osób z niepełnosprawnościami): cały rok z koncentracją na okresie letnim
- Spacery (w tym także dostępne dla osób z niepełnosprawnościami): kwiecień – październik
- Oprowadzania tematyczne po Rydlówce oraz Krakowie (w tym także dostępne dla osób z niepełnosprawnościami)
- Cykl wykładów dla seniorów poświęconym różnym aspektom życia, twórczości i działalności Włodzimierza Tetmajera: październik- grudzień 2023
- Gra terenowa „Śladami Niepodległości”, temat przewodni edycji: Włodzimierz Przerwa-Tetmajer: listopad 2023
- Zakończenie Roku Tetmajera