PROGRAM ZAJĘĆ EDUKACYJNYCH ONLINE

BLOK DLA PRZEDSZKOLI ORAZ SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY I–IV)

Zajęcia poświęcone jednemu z obszarów niematerialnego dziedzictwa Krakowa, jakim są tradycje i przekazy ustne. W ramach bloku zaprezentowane zostaną znane i mniej znane legendy krakowskie związane z różnymi dzielnicami miasta. Staną się one punktem wyjścia do zapoznania uczestników z topografią miasta, wybranymi zabytkami oraz ważnymi dla Krakowa postaciami. Zajęcia rozbudzają ciekawość i kreatywność oraz wzmacniają umiejętność analizy treści wśród (naj)młodszych odbiorców.



Pan Twardowski i spółka
Lekcja z elementami warsztatów plastyczno-teatralnych dla dzieci w wieku 5–6 lat i uczniów klas I–IV
Czas trwania: 45–60 minut
Czy Smok Wawelski istniał naprawdę? Jakim środkiem transportu poruszał się Pan Twardowski? Kogo spotkała kucharka w piwnicach pałacu Krzysztofory? Razem z uczestnikami zajęć poznamy bogaty świat legend krakowskich. Nie będziemy ich jednak tylko słuchać! Przy pomocy papierowych kukiełek, które własnoręcznie wykonamy, wspólnie odegramy scenki teatralne nawiązujące do krakowskich opowieści.
Podczas zajęć omawiane są legendy o Smoku Wawelskim, Panu Twardowskim oraz o skarbach krzysztoforskich.
Uwaga: do przeprowadzenia zajęć potrzebne będą materiały plastyczne (kartki papieru, kredki lub flamastry, taśma, nożyczki, drewniane patyczki od szaszłyków lub do sushi).
Podstawa programowa:
Przedszkole: zadania przedszkola (1, 2, 5, 8, 9). Fizyczny obszar rozwoju dziecka (I.5, I.7, I.8, I.9); emocjonalny obszar rozwoju dziecka (II.4, II.8); społeczny obszar rozwoju dziecka (III.2, III.5, III.8, III.9); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.3, IV.9, IV.10, IV.11, IV.20, IV.21)
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): edukacja polonistyczna (I.1.1, I.1.4, I.2.1, I.5.1, 3.3); edukacja społeczna (III.1.1, III.1.7, III.2.1, III.2.2, III.2.5); edukacja plastyczna (V.2.1, V.2.2, V.2.3, V.2.6, V.2.8, V.3.3)
Szkoły podstawowe (kl. IV-VIII): język polski - kl. IV-VI (I.1.3, I.1.18); plastyka (II.1, II.2, II.6, III.1, III.3); historia - kl. IV (I.2, II.2, II.3, III.3, III.4); wiedza o społeczeństwie (VI.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (I.1.4, II.1.6, III.2); legendy: O smoku wawelskim
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.1), treści nauczania - kl. IV-VI (I.1.11, II.7); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (2.3)


W cieniu dwóch wież
Lekcja z elementami warsztatów plastyczno-teatralnych dla dzieci w wieku 5–6 lat i uczniów klas I–IV
Czas trwania: 45–60 minut
Kościół Mariacki to nie tylko jeden z najważniejszych miejskich kościołów. Wiążą się z nim także legendy, niekiedy mroczne i tajemnicze. Czy wiedzieliście, że to miejsce… zbrodni? Tak, to tu brat zabił brata, a wróg dzielnego strażnika. Mury tego kościoła oblegali zaś zaklęci w gołębie rycerze. Ale nie traćcie ducha! Historie te uczą nas bowiem, że winy można odkupić, bohaterów warto upamiętniać, a nadzieja umiera ostatnia, o czym od stuleci gruchają przecież krakowskie gołębie… Chcecie ich posłuchać?
Podczas lekcji omówimy legendy o zaczarowanych rycerzach, o dwóch braciach oraz o hejnale mariackim. Wspólnie wykonamy papierowe kukiełki, które wykorzystamy następnie podczas odgrywania scenek teatralnych. W tle towarzyszyć nam będzie prezentacja wybranych artefaktów muzealnych, stanowiąca scenografię opowieści.
Uwaga: do przeprowadzenie zajęć potrzebne będą materiały plastyczne (kartki papieru, kredki lub flamastry, taśma, nożyczki, drewniane patyczki od szaszłyków lub do sushi).
Podstawa programowa:
Przedszkole: zadania przedszkola (1, 2, 5, 8, 9). Fizyczny obszar rozwoju dziecka (I.5, I.7, I.8, I.9); emocjonalny obszar rozwoju dziecka (II.4, II.8); społeczny obszar rozwoju dziecka (III.2, III.5, III.8, III.9); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.3, IV.9, IV.10, IV.11, IV.20, IV.21)
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): edukacja polonistyczna (I.1.1, I.1.4, I.2.1, I.5.1, 3.3); edukacja społeczna (III.1.1, III.1.7, III.2.1, III.2.2, III.2.5); edukacja plastyczna (V.2.1, V.2.2, V.2.3, V.2.6, V.2.8, V.3.3)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): Język polski - kl. IV-VI (I.1.3, I.1.18); plastyka (II.1, II.2, II.6, III.1, III.3); historia - kl. IV (I.2, II.2, II.3, III.3, III.4); wiedza o społeczeństwie (VI.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (I.1.4, II.1.6, III.2); legendy: O hejnale krakowskim
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.1), treści nauczania - kl. IV-VI (I.1.11, II.7); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (2.3)


Legendy nowohuckie
Lekcja z elementami warsztatów plastycznych dla dzieci w wieku 5–6 lat i uczniów klas I–IV
Czas trwania: 45 minut
Tereny dzisiejszej Nowej Huty zamieszkiwane były przez ludzi od niepamiętnych czasów. Przez stulecia pojawiło się wiele legend mówiących o postaciach i zdarzeniach związanych z historią tych miejsc. Opowieści o mitycznej Wandzie i usypanym dla niej kopcu, o czarownicy z Mistrzejowic czy krzesławickim koniu wprowadzą nas w tajemniczy klimat dawnych wieków. Uczestnicy zajęć nie tylko poznają legendy, ale także wykonają zadania plastyczne związane z ich bohaterami.
Podstawa programowa:
Przedszkole: społeczny obszar rozwoju dziecka (III.3, III.4, III.6, III.7); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.2, IV.3)
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): cele kształcenia (II.3, III.1, III.2, III.6, IV.1, IV.2, IV.4, IV.6, IV.10, IV.11). Edukacja polonistyczna (I.1.1-2, I.2.1-3, III.1.1, III.1.7, III.2.1)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (I.1); historia - kl. IV (I.1, I.2, II.3, III.4, IV.3, V.1); język polski - cele kształcenia (I.5, I.7); język polski - kl. IV-VI (I.1, I.2, I.3, I.4, V.16)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (I.1.4, II.1.6, III.2)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.1), treści nauczania - kl. IV-VI (I.1.11, II.7); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5)


Opowieści z kopca Kraka
Lekcja z elementami warsztatów plastycznych dla uczniów klas I–III
Czas trwania: 45 minut
Czy wiecie, jakie legendy związane są z kopcem Kraka, najstarszym obiektem Podgórza? Kim był legendarny książę i co pod kopcem robił Mistrz Twardowski? Podczas zajęć wspólnie dowiemy się, czym jest legenda i jak doszukać się w niej ziarenka prawdy. Postaramy się również odkryć, gdzie leży granica pomiędzy alchemią i magią oraz co ma z tym wspólnego współczesna nauka… Ale to nie wszystko! Będziemy również zaglądać w głąb, próbując odkryć, co w swym wnętrzu skrywa kopiec, a także patrzeć w górę, w gwiazdy i na księżyc, gdzie czmychnął Pan Twardowski.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): cele kształcenia (IV.1, IV.10, IV.11). Edukacja polonistyczna (I.1.3, I.2.1, I.2.2); edukacja społeczna (III.1.1, III.1.7, III.2.1, III.2.5); edukacja przyrodnicza (IV.1.1)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (I.1.4, II.1.6, III.2)

BLOK DLA PRZEDSZKOLI ORAZ SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY I–VI)

Zajęcia poświęcone tradycjom Krakowa oraz obrzędowości miejskiej. Podczas lekcji przedstawione zostaną najważniejsze zjawiska z obszaru niematerialnego dziedzictwa miasta, ze szczególnym uwzględnieniem tych, których opiekunem i patronem jest Muzeum Krakowa. Nacisk położony zostanie na te elementy dziedzictwa kulturowego miasta, które są istotne w procesie kształtowania i zachowania poczucia tożsamości zarówno krakowian, jak i wszystkich Polaków.



Krakowska szopka i… kropka!
Lekcja z elementami warsztatów dla dzieci w wieku 5–6 lat i uczniów klas I–VI
Czas trwania: 45 minut
Co roku na początku grudnia w Krakowie odbywa się konkurs na najpiękniejszą szopkę krakowską. Jest on zwiastunem zbliżających się świąt Bożego Narodzenia. W trakcie zajęć dowiemy się, skąd wzięła się tradycja budowania szopki krakowskiej. Zajrzymy do jej wnętrza, żeby zobaczyć, z jakich charakterystycznych elementów się składa oraz jakie postacie w niej występują. W części warsztatowej zdobyte wiadomości wykorzystamy do zaprojektowania własnych szopek.
Materiały potrzebne do zajęć: przesłane przez Muzeum wydruki oraz klej, nożyczki, flamastry lub kredki, taśma klejąca i dowolne materiały dekoracyjne (np.: bibuła, papier kolorowy, serwetki papierowe, folia aluminiowa, złotka i sreberka z czekolady, brokat w kleju, plastelina etc.)
Podstawa programowa:
Przedszkole: zadania przedszkola: 1, 2, 5, 8, 9, 12, 13. Fizyczny obszar rozwoju dziecka (I.6, I.7, I.8, I.9); emocjonalny obszar rozwoju dziecka (II.4, II.8); społeczny obszar rozwoju dziecka (III.2, III.4, III.5, III.6, III.8, III.9); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.1, IV.3, IV.9, IV.10, IV.12, IV.13, IV.20)
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): edukacja matematyczna (II.1.1, II.1.2, II.1.3, II.5.1, II.5.2, II.5.3, II.5.4); edukacja społeczna (III.1.1, III.1.7, III.2.1, III.2.2, III.2.5); edukacja plastyczna (V.1.1.a, V.1.1.b, V.2.1, V.2.2, V.2.3, V.2.4); edukacja techniczna (VI.1.1, VI.1.2, VI.1.3, VI.1.4, VI.2.1, VI.2.2, VI.2.3, VI.2.4, VI.3)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): plastyka (I.1, I.2, II.3, II.4, III.1, III.3); historia - kl. IV (I.2, III.3); wiedza o społeczeństwie (VI.5, VII.5); technika (III.1, III.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.9, III.10); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.6, II.7); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.3, 2.3)


Boże Narodzenie pod Wawelem
Lekcja interaktywna dla uczniów klas I–VI
Czas trwania: 45–60 minut                          
Uwaga: na życzenie nauczyciela możliwe jest dostosowanie i przeprowadzenie zajęć również dla starszych uczniów.
Święta to czas wyjątkowy, czyli taki, który potrzebuje swojego rytuału. W ciągu roku okazji do świętowania jest mnóstwo, ale dwie z nich są wyjątkowe, wyznaczają bowiem całoroczny rytm obrzędowy. Jedną z nich jest Boże Narodzenie – pełne symboli i zwyczajów, których genezy często nawet nie znamy. Skąd wziął się zwyczaj dekorowania zielonego drzewka? W jakim celu powstały szopki krakowskie? Do czego w domu służył opłatek? I czym różniły się święta – jeśli się różniły – w mieszczańskiej kamienicy, w domu na przedmieściu i w wiejskiej chacie? Podczas grudniowych zajęć postaramy się wspólnie znaleźć odpowiedzi na te i inne pytania.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): edukacja społeczna (III.1.9, III.2.5); edukacja techniczna (VI.2.1, VI.2.2.A, VI.2.2.C, VI.2.3, VI.2.4)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. IV (I.2); plastyka (III.1); geografia (II.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.5, III.7, III.9, III.10); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.6, II.8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.2, 1.3, 2.3)


Wielkanoc po krakosku
Lekcja interaktywna dla uczniów klas I–VI
Czas trwania: 45–60 minut
Uwaga: na życzenie nauczyciela możliwe jest dostosowanie i przeprowadzenie zajęć również dla starszych uczniów.
Obok świąt Bożego Narodzenia drugim ważnym okresem w roku jest Wielkanoc wraz z Wielkim Postem. Robienie palm, malowanie jajek i lanie wodą w śmigus-dyngus to tradycje znane i do dziś kultywowane. A jak do Wielkanocy przygotowywali się nasi pradziadkowie? Czy na poniedziałku się kończyło? I co w końcu należy włożyć do koszyczka, żeby tradycji stało się zadość? Wspólnie poszukamy odpowiedzi na zajęciach odbywających się wiosną. Opowiemy również o wielkanocnych zwyczajach krakowskich, które przedłużają świętowanie: tradycyjnym odpuście Emaus oraz festynie ludowym zwanym Rękawką.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): edukacja społeczna (III.1.9, III.2.5); edukacja techniczna (VI.2.1, VI.2.2.A, VI.2.2.C, VI.2.3, VI.2.4)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. IV (I.2); plastyka (III.1); geografia (II.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.5, III.7, III.9, III.10); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.6, II.8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.2, 1.3, 2.3)


Konik Zwierzyniecki
Lekcja z elementami warsztatu dla uczniów klas I–III
Czas trwania: 45 minut
Jesteście ciekawi, w jaki sposób Lajkonik staje się… Lajkonikiem? Jak wygląda i z czego składa się jego przebranie? I wreszcie: jaka magiczna moc tkwi w lajkonikowej buławie? Wszystkiego dowiecie się podczas zajęć, które prowadzone będą z miejsca, gdzie przechowywane są stroje Konika Zwierzynieckiego i jego drużyny. To tajemnicze i dla wielu niedostępne pomieszczenie… Opowiemy w nim o tradycji pochodu Lajkonika, o jego legendzie i o członkach orszaku. Pokażemy, co się dzieje, kiedy wesoły pochód wyrusza na ulice Krakowa. A na koniec – wspólnie zaśpiewamy lajkonikową piosenkę.
Materiały potrzebne do zajęć: grzechotki, tamburyna, bębenki i inne instrumenty do wygrywania rytmu. Jeżeli dzieci posiadają własne stroje krakowskie (chłopięce i dziewczęce), zachęcamy do ich włożenia.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): cele kształcenia (IV.10, IV.11). Edukacja społeczna (III.I.7, III.2.5); edukacja muzyczna (VIII.2.3, VIII.4.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.7, III.11); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.6, II.8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.2, 1.3, 2.3)


Krakowski haute-cuture
Lekcja interaktywna z elementami warsztatu dla dzieci w wieku 5–6 lat oraz uczniów klas I–IV
Czas trwania: 45–60 minut
Ubiór krakowiaków zachodnich, zwany po prostu strojem krakowskim, należy do polskich strojów narodowych. Jego historia sięga XVII wieku, ale to za sprawą Tadeusza Kościuszki, który podczas powstania przywdział chłopską sukmanę, urósł do rangi symbolu. Co wyróżnia strój krakowski spośród innych strojów narodowych? Z jakich elementów składa się ubranie krakowiaka i krakowianki? Czy kolory ich strojów mają ukryte znaczenie? Odpowiedzi nie zabraknie, dobrej zabawy również: w ramach zajęć dzieci samodzielnie wykonają czapkę krakuskę.
Podstawa programowa:
Przedszkole: zadania przedszkola: 1, 2, 5, 9, 11. Poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.2, IV.3, IV.5, IV.9, IV.10)
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): społeczny obszar rozwoju dziecka (III.3); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.10). Edukacja społeczna (III.1.7, III.1.9, III.2.5); edukacja plastyczna (V.2.1, V.2.3, V.2.6); edukacja techniczna (VI.2.A, VI.2.C)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.4, III.7); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.6, II.8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.2, 1.3, 2.3, 3.9)


Raz dokoła. Zabawy weselne
Interaktywne oprowadzanie po wystawie stałej w Rydlówce dla uczniów klas I–VI
Czas trwania: 45 minut
Zajęcia poświęcone obrzędom wiejskim związanymi z weselem. Uczestnicy będą mogli zobaczyć wnętrze Rydlówki, dowiedzieć się, co to za miejsce i z jakimi wydarzeniami się wiąże. Nasza uwaga skoncentruje się jednak na zabawie – a dokładnie na weselu Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny oraz obrzędach, które mu towarzyszyły. Będziemy zgadywać, dlaczego na jednym z obrazów panna młoda płacze, czym była korona, a czym czepiec, co to są oczepiny, a także na czym polegały przenosiny i jaką rolę w tym wydarzeniu odgrywała skrzynia wianna.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): emocjonalny obszar rozwoju dziecka (II.2, II.5); społeczny obszar rozwoju dziecka: (III.2, III.3); poznawczy obszar rozwoju dziecka (IV.1, IV.6, IV.8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VI): etyka (II.9, II.17); historia - cele kształcenia (I.1, I.5, II. 5); historia - kl. IV (I.2); historia - kl. V-VIII (XXIV.3); wiedza o społeczeństwie (VII.1, VII.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.7); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.6, II.8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.2, 1.3)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ORAZ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia poświęcone obyczajowości i życiu codziennemu mieszkańców Krakowa na przestrzeni wieków. Na lekcjach omawiane będą różne aspekty funkcjonowania miasta i jego obywateli: począwszy od zjawisk dotyczących życia rodzinnego, poprzez zagadnienia związane z działaniem organizmu miejskiego i danej grupy społecznej, aż po ogólny obraz codziennej egzystencji w danym okresie historycznym.



Kraków – średniowieczne miasto prawa magdeburskiego
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Kraków to wręcz modelowe miasto średniowieczne. Zajęcia pozwolą uczniom zrozumieć, na czym polegała i jakie zmiany w funkcjonowaniu miejskiego organizmu spowodowała lokacja Krakowa na prawie magdeburskim. Poznamy więc układ urbanistyczny i najważniejsze zabytki średniowiecznej metropolii – zarówno te istniejące, jak i te, których już dawno nie ma, oraz obowiązujące tu zasady prawne, które regulowały życie miasta. Zagłębimy się w sprawy handlowe, w tym meandry dawnego systemu miar i wag. Przyjrzymy się miejskiej wytwórczości rzemieślniczej i zasadom jej organizacji. Poznamy też średniowiecznych mieszkańców: dowiemy się, czym się zajmowali oraz jakie mieli prawa i obowiązki.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): Historia - kl. IV (I.2, II.3, III.3); historia - kl. V-VIII (IV.2, IV.3)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (VIII.3, X.3)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6) kręgi tematyczne - kl. VII-VII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5), treści nauczania (1.3, 1.5, 5.4)
Liceum ogólnokształcące: wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (2.3, 4.3)


Obronność miejska i Bractwo Kurkowe
Lekcja interaktywna dla klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45–60 minut
Obronność miejska była w dawnych czasach jedną z najważniejszych kwestii życia w mieście. Ponieważ w Krakowie nie było stałego garnizonu wojsk, sami mieszkańcy musieli bronić swojego miejsca zamieszkania przed nieprzyjacielem. W Krakowie powołano do życia Bractwo Kurkowe – organizację, która uczyła rzemieślników posługiwania się bronią, aby ci w razie najazdu byli w stanie obronić baszty. Na zajęciach poznamy również najważniejsze fakty dotyczące powstania murów miejskich w Krakowie oraz przykłady oblężeń Krakowa w czasach nowożytnych.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): plastyka (III.1); historia - kl. IV (I.2); historia - kl. V-VIII (IV.2, IV.3, VI.4, VII.2)
 Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.1, II.3); historia – zakres podstawowy (VIII.1, VIII.3, X.2, XIII.2, XVII.2, XXII.1, XXVI.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5), treści nauczania (1.3, 1.5, 5.4)
Liceum ogólnokształcące: wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (2.2, 2.3)


Znane i nieznane – wynalazki techniczne w dawnym domu
Lekcja interaktywna dla uczniów klas I–VIII szkół podstawowych
Czas trwania: 60 minut
W trakcie zajęć odkryjemy wynalazki techniczne, które na przestrzeni wieków pojawiały się w krakowskich domach, znacznie ułatwiając życie ich mieszkańców. Uczestnicy będą mogli zapoznać się m.in. ze sposobami ogrzewania dawnych domów, przyrządzania kawy i herbaty oraz mierzenia czasu (w Kamienicy Hipolitów znajduje się duża kolekcja różnorodnych zegarów). Dowiedzą się także, w jaki sposób działały pierwsze telefony i który wynalazek to prototyp plików mp3.
Podstawa programowa:                                                                                        
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I- III): edukacja społeczna (III.1.7, III.2.6)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - kl. IV-VI (I.2.11);  język polski - kl. VII-VIII (I.2.6, I.2.7); historia - kl. IV (I.2, II.3, III.3, III.4); historia - kl. V- VIII (XVI.5, XIX.2, XXIII.4); wiedza o społeczeństwie (II.1, II.2, II.4); technika (I.6, I.9, III.1)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.7); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (7, 8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (1)


W czterech kątach pradziadków – krakowska kamienica 100 lat temu
Lekcja interaktywna dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Uczestnicy zajęć poznają realia życia XIX-wiecznej rodziny, domowe obowiązki i przywileje każdego z domowników, codzienne oraz odświętne zwyczaje, a także sposoby na przerwanie domowej nudy. Podczas lekcji zaprezentowane zostaną wybrane elementy wyposażenia dawnego mieszkania. Będą wśród nich takie, których zastosowania możemy się obecnie już tylko domyślać, i takie, które pomimo zmiany wyglądu na przestrzeni ponad stu lat nadal pełnią te same funkcje i są obecne w prawie każdym współczesnym domu.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I- III): edukacja społeczna (III.1.7; III. 2.6)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. IV (I.2, II.3, III.3, III.4); historia - kl. V-VIII (XVI.5, XIX.2, XXIII.4); wiedza o społeczeństwie (II.1, II.2, II.4)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XXI.2, XXIII.4); historia - zakres rozszerzony (XXIII.3); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1, I.2)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.7); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6); kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (7, 8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (1)
 

Narodziny konsumpcji – handel, reklama i media w przedwojennym Krakowie
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Przemiany cywilizacyjne, które zaszły w krakowskim społeczeństwie w XIX wieku, spowodowały ogrom zmian w życiu codziennym. Coraz większe zaangażowanie zawodowe mieszkańców wiążące się ze wzrostem zamożności, a zarazem zmniejszeniem czasu wolnego, spowodowały, że na dużą skalę zaczęto zaopatrywać się w gotowe produkty. Odwiedzanie sklepów i lokali gastronomicznych było z jednej strony koniecznością, z drugiej… rozrywką i sposobem spędzania czasu. Jak za sprawą przebiegłych środków reklamowych wpływano na szeroko pojętą konsumpcję? Jak reklama oddziaływała na codzienne wybory krakowian? Jakie firmy i towary przeszły do historii i nierozerwalnie wiążą się z Krakowem? W trakcie spotkania odkryjemy tajemnice sukcesu krakowskich przedsiębiorstw oraz zaprojektujemy hasła reklamowe dla ich produktów.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - kl. IV-VI (I.2.11); język polski - kl. VII-VIII (I.2.3, I.2.6, I.2.7); historia - kl. IV (I.2); historia - kl. V-VIII (XV.5, XIX.2, XXIII.4); wiedza o społeczeństwie (II.1, II.2, II.4)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres rozszerzony (XXXI.3); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1, I.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.3), treści nauczania - kl. IV-VI (I.1.8), treści nauczania - kl. VII-VIII (I.1.3, I.1.5), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (1.3)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (I.3, III.6, III.8); wiedza o Polsce - cele kształcenia (2, 3, 5)


Świat uczestników Wesela. Opowieść o Krakowie i jego przedmieściach z przełomu XIX i XX wieku
Lekcja interaktywna dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Wesele Stanisława Wyspiańskiego to literacki portret młodopolskiego Krakowa. Co jednak kryje się poza ramami tego obrazu namalowanego barwnym i ostrym językiem? Dramat będzie punktem wyjścia dla analizy przemian społeczno-obyczajowych, które nastąpiły na przełomie XIX i XX wieku. Szczególną uwagę zwrócimy na zaakcentowane przez Wyspiańskiego podziały między miastem a wsią i panujące wówczas stereotypy, ale także przyjrzymy się zwyczajom i tradycjom łączącym ludzi tej epoki.
Podstawa programowa:
Liceum ogólnokształcące i technikum: język polski - zakres podstawowy (I.2, I.5, I.7); język polski - lektura obowiązkowa (29); historia - cele kształcenia (II.4); historia - zakres podstawowy (XXXV.2); historia - zakres rozszerzony (XXXV.1, XXXV.2)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski: cele kształcenia (II.3, III.2, III.6, III.7), treści nauczania (III.1.2, III.1.8, III.1.9), lektura (S. Wyspiański, Wesele); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (17.4, 18.1)


Przez dziurkę od klucza – w żydowskim domu
Lekcja interaktywna dla uczniów klas I–VI szkół podstawowych
Czas trwania: 45 minut
Przed 1939 rokiem blisko ⅓ mieszkańców Krakowa była żydowskiego pochodzenia. Zamieszkiwali oni różne dzielnice miasta, ale to Kazimierz był niewątpliwym centrum przedwojennego życia starozakonnych. Czy chcielibyście zajrzeć do przedwojennego żydowskiego domu, by zobaczyć, jak wtedy wyglądało życie jego mieszkańców? Wyruszymy w podróży w czasie, podczas której na jeden dzień przeniesiemy się do dawnego, nieistniejącego już żydowskiego Kroke. Podczas zajęć będziemy towarzyszyć żydowskim mieszkańcom dzielnicy Kazimierz w ich codziennych, nie tylko domowych obowiązkach, m.in. przyszykujemy koszerny obiad, weźmiemy udział w przygotowaniach do szabatu i zajrzymy do synagogi i na cmentarz. Zajęcia będą doskonałą okazją nie tylko do poznania podstaw religii i kultury żydowskiej, ale także wybranych zwyczajów nierozerwalnie związanych z biegiem życia każdego człowieka – od narodzin aż do śmierci.
Podstawa programowa:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): cele kształcenia (IV.10, IV.11). Edukacja społeczna (III.1.7, III.1.9); etyka  (XIII.1.1, XIII.1.8, XIII.2.1, XIII.2.3)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): etyka - cele kształcenia (I.2, III.2); etyka (II.2, II.3, II.8, II.9, VI.6, VI.7); historia - kl. IV (I.2); historia - kl. V-VIII (XXX.1); wiedza o społeczeństwie (VI.5, VII.1, VII.5, VIII.1, VIII.4, VIII.5); geografia - cele kształcenia (III.4, III.5, III.6, III.7); geografia (XIII.II, XIII.5)
Szkoły polonijne:
Edukacja wczesnoszkolna (kl. I-III): treści nauczania (III.7); kręgi tematyczne (8)
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (32.3)



Życie codzienne w okupowanym Krakowie
Lekcja interaktywna dla uczniów klas VII-VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Zajęcia mają na celu przybliżenie zagadnienia życia codziennego w Krakowie w latach 1939–1945. Uczestnicy zajęć przyjrzą się temu, jak w okresie niemieckiej okupacji w mieście żyli i radzili sobie jego polscy, żydowscy, ale też niemieccy mieszkańcy. Zestawienie tych trzech perspektyw pozwoli zrozumieć, jak potężny wpływ na życie codzienne miała polityka rasowa oraz decyzje władz niemieckich. Podczas zajęć poznamy też strategie mieszkańców Krakowa radzenia sobie z wojenną rzeczywistością i to, jaki miała ona wpływ na wiele dziedzin życia, np. kuchnię czy modę tamtego okresu. Sprawdzimy, co grano w kinoteatrach oraz spróbujemy odnaleźć na mapie miasta miejsca, w których toczyło się życie towarzyskie.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIII.2, XXXIII.5)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy ( XLVIII.1, XLVIII.2, XLVIII.6, XLIX.1, XLIX.2); historia - zakres rozszerzony (XLVII.3, XLVII.4)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.5, II.6); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5, 6), cele kształcenia (2), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.1, 27.3)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY IV–VIII) ORAZ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia poświęcone poszczególnym dzielnicom Krakowa. Przestrzeń stanowi tutaj punkt wyjścia do ukazania fenomenu danej dzielnicy, tego, co odróżnia ją od innych i co tworzy jej lokalny koloryt oraz tożsamość. Bohaterem zajęć jest zatem przestrzeń z całym swoim materialnym i niematerialnym dziedzictwem. Lekcje realizowane w ramach bloku pozwolą lokalnym szkołom zapoznać uczniów z historią miejsca, w którym znajduje się ich placówka (historia dzielnicy, najważniejsze wydarzenia, miejsca i postacie z nią związane). Z kolei dla grup spoza Krakowa oraz szkół polonijnych zajęcia mogą stanowić alternatywna formę „zwiedzania” miasta, w szczególności dzielnic „turystycznych”, tj. Starego Miasta, Kazimierza i Nowej Huty.



Podgórze – inny Kraków
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII
Czas trwania: 60 minut
Choć dziś jest dzielnicą Krakowa, to dawniej Podgórze było samodzielnym miastem. Założone zostało przez cesarza Józefa II na gruntach związanych niegdyś z miastem Kazimierz. Współczesne Podgórze jest więc jednocześnie częścią Krakowa oraz miejscem odrębnym i wyjątkowym. Podczas lekcji przeniesiemy się w czasie, aby poznać zręby historii powstania Wolnego Królewskiego Miasta Podgórza, ale też jego przestrzeń i społeczność, która ją zamieszkiwała. Opierać się będziemy na oryginalnych dokumentach, ważnych dla miasta zabytkach oraz historii ludzi tworzących Podgórze – Polaków, Niemców, Czechów czy Żydów. Nie zabraknie też ciekawostek o lokalnych tradycjach i zwyczajach związanych z tym niezwykłym miejscem.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (I.4, II.1, II.5); historia - kl. IV (I.2, III.3); wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (I.1, III.5); wiedza o społeczeństwie (VI.5, VII.1, VII.5, VIII.1, VIII.5); geografia - cele kształcenia (III.4, III.5, III.6, III.7); geografia (XIII.2, XIII.5)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (1)


Śladami krakowskich Żydów
Lekcja interaktywna dla uczniów dla VII–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Lekcja dotycząca historii pierwszego osadnictwa żydowskiego w Krakowie a następnie miasta – dziś dzielnicy – Kazimierz, w którym koncentrowało się życie religijne i gdzie powstał unikalny na skalę światową układ urbanistyczny żydowskiego miasta. Na przykładzie 7 zachowanych synagog i innych budynków użyteczności publicznej, takich jak budynek Gminy Żydowskiej przy ul. Krakowskiej, dawne jatki na Placu Nowym, czy szkoła religijna Talmud Tora na rogu ul. Estery i Warschauera, opowiemy jak wyglądało życie codzienne społeczności żydowskiej w Krakowie.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (I.4, II.1, II.5); historia - kl. V-VIII (XXX.1); wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (I.1, III.5); wiedza o społeczeństwie (VI.5, VII.1, VII.5, VIII.1, VIII.5); geografia - cele kształcenia (III.5, III.6, III.7); geografia (XIII.1, XIII.2, XIII.5); etyka (II.2, II.8, II.9)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.4); historia - zakres podstawowy (XLIV.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), treści nauczania (32.3)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (1, 2, 5)


Bronowice – wieś, która poruszyła miasto
Lekcja z elementami warsztatu dla uczniów klas IV–VIII
Czas trwania: 45 minut
Będziemy wodzić palcem po historycznej mapie i sprawdzać, jak zmieniały się tereny Bronowic na przestrzeni lat. Dowiemy się, jak budowano tutejsze chłopskie chaty, czym zajmowali się mieszkańcy wsi, a przede wszystkim spróbujemy razem odkryć, co takiego miały w sobie Bronowice, że tak fascynowały młodopolskich artystów. Podczas spotkania porozmawiamy również o panujących ówcześnie uprzedzeniach mieszczan wobec chłopów i stereotypach na temat polskiej wsi. Na koniec zastanowimy się, ile z dawnych Bronowic pozostało w dzisiejszej VI dzielnicy Krakowa…
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia – cele kształcenia (I.1, I.4, I.5, II.1, II.4)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (2)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY IV–VIII) ORAZ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia poświęcone mniej lub bardziej znanym, ale zawsze zasłużonym osobom związanym z Krakowem. Ich życie i działalność jest punktem wyjścia do poznania ważnych wydarzeń z dziejów miasta, jego dziedzictwa, punktów zwrotnych w historii. Podczas lekcji prezentowane są postaci, które w istotny sposób wpłynęły na losy Krakowa, zaangażowane były w życie polityczne, społeczne i kulturalne miasta, propagowały nowe idee i odważne rozwiązania – niekiedy wbrew opinii większości. Wszyscy oni tworzą portret zbiorowego bohatera miasta; bohatera, którego postawa godna do naśladowania może współcześnie inspirować i uczyć, czym są uniwersalne, ponadczasowe wartości, takie jak m.in. aktywizm, oddanie, solidarność czy patriotyzm.



Podążać swoją drogą – artyści młodopolscy
Lekcja interaktywna dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Podążanie obraną przez siebie drogą, czasami wbrew otoczeniu, wymaga nie tylko ogromnej siły i determinacji, ale także przekonania, że warto to robić. Ponad sto lat temu kilku młodych krakowskich artystów postanowiło podjąć takie wyzwanie – zarówno w zakresie swojej twórczości, jak i życia prywatnego. Włodzimierz Tetmajer, Lucjan Rydel i Stanisław Wyspiański udowodnili, że nie ma rzeczy niemożliwych.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski – cele kształcenia (I.1, I.2, I.6); język polski - kl. VII-VIII (I.1.9, I.1.10, III.1.7)
Liceum ogólnokształcące i technikum: język polski - cele kształcenia (I.2, I.5, I.7); język polski - lektura obowiązkowa (29); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1.f)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (3)
Liceum ogólnokształcące: język polski: cele kształcenia (II.3, III.2, III.6), treści nauczania (III.1.2, III.1.8, III.1.9), lektura (S. Wyspiański, Wesele); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (18.1)


W kontrze – bohaterowie nowohuckiej opozycji
Lekcja interaktywna z elementami wykładu dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45–60 minut
Lata 80. XX wieku były w Polsce wyjątkowo niespokojne. Przez całą dekadę część społeczeństwa protestowała przeciwko komunistycznym rządom PRL. Podejmowano także inne odważne działania, za które groziła odpowiedzialność karna. Jakie postawy przyjmowali opozycjoniści? Jak to wyglądało na przykładzie Nowej Huty? Kto angażował się w manifestacje uliczne? Ile osób z Nowej Huty przypłaciło to życiem? Na te i inne pytania odpowiemy w trakcie  lekcji, której bohaterami będą znani nowohuccy opozycjoniści m.in.: Jan Franczyk, Edward Nowak i Mieczysław Gil.
Uwaga: istnieje możliwość współprowadzenia zajęć przez dawnego działacza opozycji antykomunistycznej i  świadka historii – Edwarda Nowaka ze Stowarzyszenia Sieć Solidarności lub innego członka tej organizacji.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIX.1, XXXIX.5, XXXIX.6, XXXIX.7, XL.1, XL.2, XL.3)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (LVII.6, LVII.7, LVIII.1, LVIII.2, LVIII.3); historia - zakres rozszerzony (LVII.1, LVII.2, LVII.3, LVII.4)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.5, II.6); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5, 6), cele kształcenia (1), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (32.2)


„Siłaczki” – krakowianki mają moc
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Okres między 1900 a 1920 rokiem to czas rewolucyjnych zmian. Wybucha I wojna światowa, a jej zakończenie daje szansę na odrodzenie się Polski jako niezależnego państwa i budowę nowego porządku społecznego i obyczajowego. W tym czasie wzrasta aktywność kobiet w życiu społecznym i zawodowym, co przekłada się także na ich udział w działaniach wojennych i w budowaniu nowego ładu na świecie. W tych zmianach mają swój udział Polki, krakowianki. Kim były „siłaczki”? Czym się wsławiły? Czego można się od nich nauczyć? To artystki, nauczycielki, działaczki społeczne i aktywne polityczki. To postacie łączące w sobie siłę, odwagę, niezależność z wyczuciem i elegancją, bo nowoczesna kobieta musiała mieć swój styl skrojony na miarę nowych czasów…
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa: historia - kl. V-VIII (XXIII.4, XXIV.2-5, XXVII.1, XXX.1, XXX.4); wiedza o społeczeństwie (I.5, I.6, IV.1, IX.1); etyka (II.10)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XXI.2, XXIII.4); historia - zakres rozszerzony (XXIII.3)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.5, II.6); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5), treści nauczania (16.2, 17.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (17.1, 17.3, 17.4)


W imię wolności – o krakowskich bohaterach narodowych
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych
Czas trwania: 45 minut
Każde miasto ma swoich bohaterów – tych legendarnych i tych prawdziwych. W trakcie zajęć przyjrzymy się postaciom, które zasłynęły jako obrońcy Krakowa oraz uczestnicy walk o niepodległość Polski. Podczas lekcji zastanowimy się, ile prawdy kryje się w opowieści o bohaterskim czynie Marcina Oracewicza, kto jeszcze poza Polakami uważa Tadeusza Kościuszkę za swojego bohatera narodowego oraz jaką rolę odgrywał Kraków w odzyskaniu przez Polskę niepodległości w latach 1914–1918.
Uwaga: zajęcia mają charakter przekrojowy i obejmują wybrane postacie i wydarzenia z historii Krakowa, jednak na życzenia nauczyciela, w związku z obchodami świąt narodowych i rocznic, mogą dotyczyć konkretnych osób (np. T. Kościuszki lub J. Piłsudskiego).
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. IV (I.2, II.1, IV.8, IV.12); historia - kl. V-VIII (XVII.2, XXVI.3)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.5, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5), cele kształcenia (1), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (1, 2, 5)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY IV–VIII) ORAZ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia poświęcone wybranym aspektom i zjawiskom dziedzictwa kulturowego Krakowa. Są próbą odpowiedzi na pytania, co stanowi o wyjątkowości miasta, o jego fenomenie, co wyróżnia go spośród innych i nadaje niepowtarzalny charakter.



Kraków – miasto sztuki
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Kraków przez stulecia odgrywał istotną rolę polityczną i kulturalną. Jako siedziba dworu królewskiego oraz ważny ośrodek religijny i handlowy był również miejscem rozkwitu sztuki, nieustannej ewolucji różnych dziedzin twórczości artystycznej, która w dużym stopniu ukształtowała tożsamość miasta. Tu rozwijały się mecenaty królewski, kościelny i mieszczański, które stanowiły siłę napędową działalności twórczej. Tu działali artyści, których sława przekraczała granice miasta, a niekiedy także państwa. Tu powstały dzieła sztuki – z dziedziny malarstwa, rzeźby i architektury, które są obecnie kanonem narodowego dziedzictwa. Kraków to miasto sztuki, nad którym od wieków unosi się artystyczny duch…
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - kI. IV-VI (IV.3, IV.7, IV.8, IV.9); język polski – kl. VII-VIII (I.2.3, I.2.4, I.2.7, IV.2, IV.3, IV.4, IV.8); plastyka (I.1-6, III.1-8); historia - kl. IV (II.2); historia – kl. V-VIII (VII.2, VII.3, IX.7, XI.6, XII.3, XVI.5, XXIV.3, XXX.4)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres rozszerzony (XXXI.3); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1, I.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce - cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.2, III.4); wiedza o Polsce - cele kształcenia (2, 4, 5)


Kraków – „stolica” Młodej Polski
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Kraków na przełomie XIX i XX wieku był miejscem jedynym w swoim rodzaju. To złoty okres, w którym miasto stopniowo odradzało się z XIX-wiecznego letargu. To także rozkwit sztuk: literatury, teatru, architektury, malarstwa, witrażownictwa i rzemiosła artystycznego. Sztukę Krakowa tego czasu kształtowała osobowość artysty uniwersalnego – Stanisława Wyspiańskiego. Ale czy ówczesny Kraków można utożsamiać tylko z twórcą Wesela? Spotkanie będzie okazją do poznania szerokiego wachlarza wątków i motywów, które uformowały kulturę i sztukę na przełomie XIX i XX wieku, czyniąc z Krakowa prawdziwą stolicę sztuki.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - kI. V-VI (IV.3, IV.7, IV.8, IV.9); język polski – kl. VII-VIII (I.2.3, I.2.4, I.2.7, IV.2, IV.3, IV.4, IV.8); plastyka (I.1-6, III.1-8); historia - kl. IV (II.2); historia – kl. V-VIII (VII.2, VII.3, IX.7, XI.6, XII.3, XVI.5, XXIV.3, XXX.4)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres rozszerzony (XXXI.3); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1, I.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (III.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 3, 5), cele kształcenia (3)
Liceum ogólnokształcące: język polski: cele kształcenia (III.2, III.6), treści nauczania (III.1.2, III.1.8, III.1.9), lektura (S. Wyspiański, Wesele); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (18.1, 18.2)


Kraków – miasto królów i stolica Polski
Lekcja interaktywna dla klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45–60 minut
Do dnia dzisiejszego pełna nazwa Krakowa to Stołeczne Królewskie Miasto Kraków. Jak do tego doszło, że stołeczność tego miasta przetrwała w świadomości ludzi przez tyle stuleci? Odpowiedzi na to pytanie postaramy się poszukać w trakcie zajęć. Dowiemy się także, kto w średniowieczu „siedział na Wiśle”, co w języku polskim oznacza łaciński zwrot „sedes” i dlaczego w średniowiecznej Polsce było ich kilka. Kim był najniższy król Polski i dlaczego okazał się osobą najwyższych lotów? Co znajdowało się w skarbcu na Wawelu i dlaczego? I wreszcie komu do Krakowa było „trochę za daleko” i jakie wynikły z tego konsekwencje?
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. IV (I.2, II.2, III.4, IV.1-3, V.1, V.8); historia - kl. V-VIII (V.1-2, V.4, VI.1-2, VI.5, VII.4, IX.8, X.2)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia – zakres podstawowy (IX.1-3, X.1, X.3-4, XII.1, XIII.1, XVIII.1-3, XIX.1-3, XX.1, XX.3, XXVII.4)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.6); wiedza o Polsce - cele wychowawcze i rozwojowe (1, 2, 3, 5)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.2, III.4, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (2, 4, 5)


Kraków – miasto świętych i błogosławionych
Lekcja interaktywna dla klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
Mówi się, cytując słowa Jana Mucante, mistrza ceremonii w delegacji legata papieskiego w 1596 roku, że „Gdyby nie było Rzymu, wtedy by Kraków był Rzymem”. Bo poza Krakowem nie ma drugiego takiego miejsca w tej części Europy, gdzie byłoby pochowanych tylu świętych i błogosławionych Kościoła katolickiego. Święty Stanisław ze Szczepanowa, święta królowa Jadwiga czy święty Jacek Odrowąż to zaledwie kilku z nich. Podczas zajęć „odwiedzimy” krakowskie obiekty sakralne, gdzie przechowywane są relikwie świętych, i skupimy się na wybranych legendach związanych ze świętymi patronami miasta. Odpowiemy też na pytanie, jak doszło do tego, że Kraków jako jedno z pierwszych miast w Polsce stał się i pozostaje do dziś centrum ruchu pielgrzymkowego.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia – cele kształcenia (I.4, I.5, II.4);  historia - kl. IV (I.2, II.3, IV.4, IV.16)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia – cele kształcenia (I.2); historia - zakres podstawowy (XIII.1, XIII.3)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.2, II.6); wiedza o Polsce - cele wychowawcze i rozwojowe (1, 2, 3, 5)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.2, III.4, III.9, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (4, 5)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY VII–VIII) ORAZ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia mają na celu pokazanie losów Krakowa oraz jego mieszkańców podczas II wojny światowej w możliwe jak najszerszym geopolitycznym oraz społecznym kontekście. Oprócz tematów związanych z polityczną czy administracyjną organizacją życia pod okupacją niemiecką, omówione zostaną również tematy związane z życiem codziennym i strategiami radzenia sobie z wojenną rzeczywistością. Integralną częścią bloku są zajęcia poświęcone Zagładzie lokalnej społeczności żydowskiej. Poznanie wojennych losów krakowskich Żydów pozwoli przeanalizować poszczególne etapy ludobójstwa i konkretne czynniki, bez których Zagłada by się nie wydarzyła. Opierając się na archiwalnych materiałach czy relacjach świadków historii, uczestnicy zajęć podejmą próbę odnalezienia śladów pamięci we współczesnej przestrzeni miasta.



Jak ludzie ludziom mogli zgotować taki los?
Warsztat z elementami analizy tekstu i dyskusją dla klas VII–VIII szkół podstawowych
Czas trwania: 45 minut
II wojna światowa i Holokaust to jedne z najczarniejszych kart w historii ludzkości. Odpowiedzialna edukacja młodych pokoleń to warunek, by podobna tragedia nie powtórzyła się w przyszłości. Dzięki wykorzystaniu licznych archiwalnych fotografii uczestnicy podczas zajęć zapoznają się z zagadnieniami związanymi z żydowską ludnością Krakowa, historią krakowskiego getta oraz promowanym przez Niemców antysemityzmem. W oparciu o analizę Baśni o rudowłosych, tekstu specjalnie napisanego na potrzeby warsztatu, omówimy problem uprzedzeń i dyskryminacji, a także proces ich powstawania. Uczniowie poznają takie pojęcia jak: nazizm, eksterminacja, Holokaust, obóz koncentracyjny. Celem warsztatów jest promowanie zasad tolerancji i otwartości w życiu społecznym.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (II.1, II.5, III.2); historia - kl. V-VIII (XXX.III.2); etyka  - cele kształcenia (I.1, I.2, I.3, III.2); etyka (I.1.4. I.1.6, I.2, I.13, II.2, II.8.1, II.8.3, II.9); wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (III.3, III.6); wiedza o społeczeństwie (IV. 1, VIII.1, VIII.5)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (5, 6), cele kształcenia (2), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.1, 27.2, 27.3)


Oskar Schindler – Niemiec, który ratował Żydów
Lekcja interaktywna dla klas VII-VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 90 minut
Uczniowie na podstawie unikatowych zdjęć, dokumentów archiwalnych i filmów dokumentalnych ze zbiorów Muzeum Krakowa poznają niesamowitą historię ocalenia ponad 1100 polskich Żydów przez Niemca Oskara Schindlera. Odkryją przyczynę przemiany Schindlera, który z nazisty i człowieka dążącego za wszelką cenę do zdobycia majątku, w momencie wielkiej próby pokazał swoje człowieczeństwo. Podczas zajęć omówimy temat wpływu historii na losy i życie człowieka. Postawimy pytania, czy można od historii uciec, uwolnić się od dokonywania trudnych wyborów i przyjmowania postaw. Porozmawiamy o odpowiedzialność jednostki za własne czyny i o świadomości naszej sprawczości. Na koniec spróbujemy poddać ocenie postępowanie Oskara Schindlera i jego przesłanie: „Życie ma sens, dopóki się kogoś ratuje”.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (II.4, III.3); historia - kl. V-VIII (XXXIII.2); etyka - cele kształcenia (III.2, IV.2, IV.4); etyka (I.1.1, I.1.4, I.4, I.13, II.11, II.20)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.2, II.4, III.3); historia - zakres podstawowy (XLV.1, XLVIII.1, XLVIII.2, XLIX.1, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.5); historia - zakres rozszerzony (XLVII.3, XLIX.1, XLIX.4); etyka - cele kształcenia (I.1, I.6, I.8); etyka (I.1.4, I.2.1, I.2.2, II.1.9, II.3.10)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (5, 6), cele kształcenia (2), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.1, 27.2, 27.3)


Krakowskie kamienie rzucone na szaniec
Lekcja z elementami analizy tekstu i dyskusją dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Lata okupacji były dla harcerzy Szarych Szeregów okresem intensywnie przeżywanej młodości. Na co dzień zmagali się z bezwzględnym postępowaniem okupantów, walcząc o zachowanie ideałów wolności, braterstwa i prawa do osobistego szczęścia. Wielu harcerzy, odważnie stając do walki z wrogiem, poniosło w latach wojny śmierć, trafiło do więzień i obozów koncentracyjnych. Przykładem takiej historii są mało znane, ale niezwykle ciekawe i dramatyczne losy plutonu harcerskiego „Alicja” z Krakowa. Podczas zajęć uczestnicy zapoznają się nie tylko z realiami dnia codziennego młodych ludzi podczas okupacji niemieckiej, ale także z przykładami bohaterstwa i słabości charakterów w obliczu wielkiej próby, jaką zawsze jest wojna.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIII.2, XXXIV.2, XXXIV.4); wiedza o społeczeństwie (VIII.1, IX.1); etyka - cele kształcenia (I.2, I.3, I. 4, III.2); etyka (I.1.1, I.1.4, I.2, I.13, II.2, II.8.2, II.8.3, II.10)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XLVIII.1, XLVIII.2, XLVIII.6, L.5, L.6); wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (III.1, III.2, III.3, III.4)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (5, 6), cele kształcenia (2), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.1, 27.2, 27.5)


„Papierosiarz z Dworca Głównego”. Wojenne losy dzieci żydowskich
Lekcja interaktywna dla klas VII-VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 90 minut
Uczniowie na podstawie krótkiego wywiadu filmowego z bohaterem Henrykiem Mellerem poznają jego dramatyczne, ale i fascynujące wojenne losy, które mogłyby posłużyć za gotowy scenariusz filmowy. Żydowski chłopiec, utraciwszy swoich najbliższych, przez trzy lata żył i pracował na „aryjskiej stronie”, ukrywając swoją tożsamość. Podczas lekcji porozmawiamy o różnych strategiach przetrwania, o ich efektach i o świadomości własnej sprawczości, nawet gdy sytuacja wydaje się beznadziejna. Zastanowimy się, dlaczego tak trudno było znaleźć bezpieczne schronienie dziesięciolatkowi. Odpowiemy na pytanie, co zadecydowało o przeżyciu bohatera, czy były to wyłącznie czynniki zewnętrzne, szczęście czy może jego indywidualne predyspozycje. Zastanowimy się też nad rolą rodziny w czasie wojny i relacjami dziecko–rodzic. Na koniec postawimy pytanie: czy odwaga, uczciwość i empatia mają takie samo znaczenie podczas wojny jak w czasie pokoju.
Podstawa programowa: 
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (II.4, III.3); historia - kl. V-VIII (XXXIII.2); etyka – cele kształcenia (III.2, IV.2, IV.4); etyka (I.1.3, I.1.4, I.4, I.13, II.11, II.20)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.2, II.4, III.3); historia - zakres podstawowy (XLV.1, XLVIII.1, XLVIII.2, XLIX.1, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.5); historia - zakres rozszerzony (XLVII.3, XLIX.1, XLIX.4); etyka - cele kształcenia (I.1, I.6, I.8); etyka (I.1.4, I.2.1, I.2.2, II.1.9, II.3.10)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (5, 6), cele kształcenia (2), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 5), treści nauczania (27.2)


Krakowscy Sprawiedliwi
Lekcja interaktywna dla uczniów klas VII-VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 90 minut
15 października 1941 roku na polskich ziemiach okupowanych przez nazistowskie Niemcy weszło w życie rozporządzenie, na mocy którego karano śmiercią zarówno Żydów opuszczających bez zezwolenia teren getta, jak i osoby udzielające im pomocy. Podczas zajęć uczniowie dowiedzą się, komu jest przyznawany tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Poznają też sylwetki szesnastu krakowskich „sprawiedliwych” (w tym ich motywacje, obawy) oraz życiorysy osób przez nich uratowanych na terenie Krakowa i Małopolski. Uczestnicy zapoznają się również z nagraniami filmowymi z udziałem świadków historii, które posłużą jako wstęp do analizy źródeł historycznych z epoki. Wszystko to będzie punktem wyjścia do dyskusji nad kondycją człowieka w obliczu sytuacji ekstremalnych.
Podstawa programowa:     
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - cele kształcenia (II.4, III.3); historia - kl. V-VIII (XXXIII.2); etyka – cele kształcenia (III.2); etyka (I.1.1, I.1.4, I.4, I.13, II.11, II.20, VII.5)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.2, II.4, III.3); historia - zakres podstawowy (XLV.1, XLVIII.1, XLVIII.2, XLIX.1, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.5); historia - zakres rozszerzony (XLVII.3, XLIX.1, XLIX.4); etyka - cele kształcenia (I.1, I.6, I.8); etyka (I.1.4, I.2.1, I.2.2, II.1.9, II.3.10)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (1, 5, 6), cele kształcenia (2, 3), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 5), treści nauczania (27.2)


Ambasada wolnego świata
Lekcja interaktywna dla klas VII–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
W czasie II wojny światowej na terenie krakowskiego getta działała apteka Pod Orłem zarządzana przez polskiego farmaceutę Tadeusza Pankiewicza. Był on jedynym Polakiem, który przez cały czas istnienia „dzielnicy żydowskiej” pracował i żył między jej mieszkańcami. Z okien dyżurnego pokoju farmaceuta widział zbrodnie, jakich dopuszczał się okupant wobec bezbronnej ludności żydowskiej. Był świadkiem brutalnych deportacji Żydów do obozu zagłady w Bełżcu. Po wojnie na prośbę przyjaciół z getta opublikował wspomnienia, w których opisał losy głównie tych, którym nie udało się przeżyć i o których nikt inny nie mógł się upomnieć, ponieważ żadna osoba z ich żydowskich rodzin nie ocalała. Podczas zajęć dowiemy się, dlaczego farmaceuta pozostał w getcie, choć nie był Żydem. Odkryjemy rolę, jaką pełniła apteka w „obmurowanym mieście”. Usłyszymy o losach i troskach ludzi, o których pamięć dopominał się Tadeusz Pankiewicz – kronikarz getta w Krakowie.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIII.2, XXXIV.2)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XLVII.4, XLVIII.1, XLVIII.2, XLVIII.3, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.4, XLIX.5); historia - zakres rozszerzony (XLIX.1, XLIX.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (1, 5, 6), cele kształcenia (2, 3), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.2, 27.5)


Zamknięci w getcie
Warsztat dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
W marcu 1941 roku w Krakowie okupanci niemieccy założyli getto dla ludności żydowskiej. Wkrótce potem do nowo powstałej „dzielnicy” przesiedlono kilkanaście tysięcy wyznawców judaizmu. Okupacyjny terror, przeludnienie, praca przymusowa i głodowe racje żywnościowe sprawiały, że każdy dzień w getcie był walką o przetrwanie. W jaki sposób Żydzi radzili sobie z brutalną codziennością? Czy prześladowani mogli liczyć na wsparcie? Jakie prawa im przysługiwały? W trakcie zajęć poznamy relacje ocalałych z Zagłady oraz dokumenty niemieckich władz okupacyjnych. Wspólnie, na przykładzie losów konkretnych osób, będziemy starali się omówić różne strategie przetrwania prześladowanych w okupowanym Krakowie.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIII.2, XXXIV.2)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XLVII.4, XLVIII.1, XLVIII.2, XLVIII.3, XLVIII.4, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.4, XLIX.5); historia - zakres rozszerzony (XLIX.1, XLIX.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (1, 5, 6), cele kształcenia (2, 3), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.2)


Historia obok nas – miejsca krakowskiego getta
Lekcja interaktywna dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 60 minut
W marcu 1941 roku niemieckie władze okupacyjne utworzyły na terenie Podgórza „dzielnicę mieszkaniową” dla krakowskich Żydów. Jej powstanie było początkiem końca wielowiekowej historii i kultury społeczności żydowskiej w Krakowie. Ściśle określona przestrzeń miejska została naznaczona przez tragiczne wojenne wydarzenia. Dla znajdujących się w mieście Żydów getto to ostatnie miejsce, w którym rodziny, przez pewien czas, były jeszcze razem. Stąd Żydzi byli wywożeni na przymusowe prace, deportowani i wysiedlani, tu żegnali się z bliskimi, stąd odchodzili w „nieznane” z niesłabnącą nadzieją na przetrwanie. Gdzie znajdowały się miejsca, w których wyjątkowo silnie wybrzmiewała wola przetrwania? Jakie historie były z nimi związane? Fotografie z czasu wojny i rozmowy z ocalałymi pozwolą nam na przywołanie ich ostatnich chwil spędzonych w zamkniętym krakowskim getcie.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): historia - kl. V-VIII (XXXIII.2, XXXIV.2)
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (XLVII.4, XLVIII.1, XLVIII.2, XLVIII.3, XLIX.1, XLIX.2, XLIX.3, XLIX.4); historia - zakres rozszerzony (XLIX.1, XLIX.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski - cele kształcenia (II.4, II.5); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (1, 5, 6), cele kształcenia (2, 3), treści nauczania (22.1)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.2)

BLOK DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia, których celem jest połączenie edukacji historycznej z edukacją antydyskryminacyjną oraz edukacją na rzecz praw człowieka. Poprzez odwołanie się do przykładów z przeszłości będziemy analizować ponadczasowe, uniwersalne mechanizmy determinujące stosunki społeczne oraz odnosić je do współczesnych doświadczeń młodych ludzi. Szukanie analogii między historycznymi wydarzeniami, uniwersalnymi mechanizmami a realnymi przykładami z codziennego życia współczesnej młodzieży pomoże lepiej zrozumieć źródła i dynamikę rozwoju omawianych zjawisk, uczynić je bardziej zrozumiałymi dla osób uczestniczących w zajęciach. Podczas wszystkich lekcji proponowanych w ramach bloku będziemy skupiać się na trzech obszarach jednocześnie: wiedzy, umiejętności i postawach. Takie holistyczne podejście do tematu pozwoli na osiągnięcie szerokiego spektrum celów – nie tylko edukacyjnych, ale i wychowawczych.



Jak dogadać się mimo dzielących nas różnic? Wesele Wyspiańskiego w praktyce
Warsztat z dyskusją dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Czy czytanie dramatów, których żywiołem jest przecież scena – a nie słowo pisane – ma sens? I czy z tekstu, który powstał 120 lat temu, możemy się czegoś praktycznego nauczyć? Wesele jest trudnym i hermetycznym utworem, a mimo tego jest to tekst ponadczasowy, z którego wciąż możemy czerpać. Wystarczy tylko spojrzeć na niego nieco inaczej… Takie właśnie spojrzenie potrenujemy podczas warsztatów. Czytając fragmenty Wesela zastanowimy się, jak sami oceniamy innych i czy możliwe jest dojście do porozumienia mimo dzielących nas różnic. Utwór stanie się również punktem wyjścia do dyskusji na temat stereotypów i uprzedzeń oraz tego, jak możemy im przeciwdziałać.
Podstawa programowa:
Liceum ogólnokształcące i technikum: język polski - zakres podstawowy (I.2, I.5, I.6, I.7, I.10, I.14, II.1.1); język polski - lektura obowiązkowa (29); historia - zakres podstawowy (XXXIV.2, XXXV.3, XXXV.4, XXXVI.1, XXXVI.2)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski: cele kształcenia (II.3, III.6, III.7), treści nauczania (III.1.8, III.1.9), lektura (S. Wyspiański, Wesele); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 5), treści nauczania (18.1)


„Jedenaste. Nie bądź obojętnym”
Lekcja interaktywna dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 90 minut
Podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia KL Auschwitz-Birkenau Marian Turski mówił o konieczności wprowadzenia jedenastego przykazania – „Nie bądź obojętnym”. Jaką jednak lekcję dla młodego pokolenia stanowi Auschwitz oraz wszystkie ludobójstwa XX wieku? Czy doświadczenia z przeszłości możemy odnieść do współczesnego świata młodych ludzi i nierówności, z jakimi się mierzą? Podczas zajęć, pracując grupowo i indywidualnie, poznamy poszczególne etapy prowadzące do przemocy i spróbujemy odkryć, gdzie kończy się uprzedzenie, a zaczyna dyskryminacja. Przyjrzymy się społecznej funkcji języka w procesie stereotypizacji oraz roli świadka w sytuacjach przemocowych. Opierać się będziemy zarówno na archiwalnych fotografiach, jak i memach, reklamach oraz materiałach prasowych. Poznanie uniwersalnych mechanizmów prowadzących na przestrzeni dziejów do odrzucenia kultury praw człowieka może pozwolić nam spełnić jedenaste przykazanie, tak aby „kolejne Auschwitz nie spadło z nieba”.
Podstawa programowa:
Liceum ogólnokształcące i technikum: etyka - cele kształcenia (I.1, I.3); etyka (II.1, II.2, II.9, III.8, III.9, III.16); historia - zakres podstawowy (XLIX.1, XLIX.2); wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (I.4, I.7, III.1, III.4); wiedza o społeczeństwie (I.6, IV.1)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (II.2, III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce: cele kształcenia (1, 2, 5), treści nauczania (27.2)


Jak się nie dać „czwartej władzy”. Propaganda medialna w pigułce
Lekcja dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Medialna propaganda bynajmniej nie jest wynalazkiem XXI wieku. Stosowana przez totalitarne reżimy w poprzednim stuleciu miała wpływać na postawy i postrzeganie świata. Czy techniki manipulacji stosowne w przeszłości możemy odnaleźć we współczesnych przekazach medialnych? Jak rozpoznawać propagandę i dekonstruować przekazy medialne, aby nie dać się nabrać na fake newsy? Czy memy mogą siać dezinformację, a reklamy utrzymywać stereotypy? Podczas zajęć spróbujemy znaleźć odpowiedź na te oraz inne pytania. Będziemy żonglować perspektywami historyczną (propaganda III Rzeszy, czasów PRL) oraz współczesną. Wiedząc, czym jest medialna propaganda, jak dekonstruować otaczające nas przekazy medialne oraz jak kształtować krytyczne myślenie, na pewno nie damy się „czwartej władzy”!
Podstawa programowa: 
Liceum ogólnokształcące i technikum: wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (II.1, II.2, II.3, IV.1); wiedza o społeczeństwie - zakres podstawowy (I.6, I.8, II.5, II.7, IV.1); wiedza o społeczeństwie - zakres rozszerzony (I.6, II.6, IV.2, VI.14, VI.16, VI.19); etyka - cele kształcenia (I.5, IV.1); etyka (II.3.12); historia - zakres rozszerzony (LVI.1)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (II.2, III.1, III.8, III.9, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (1, 2, 5)


„Trudne” dziedzictwo i miejsca (nie)pamięci
Lekcja dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Miasto to przede wszystkim przestrzeń. A także ludzie, którzy ją tworzą. Polska przez wieki zamieszkiwana była przez różne mniejszości etniczne i narodowe. Co z tej wielokulturowości przetrwało do dziś? Toczące się konflikty, zmiany granic, procesy urbanizacyjne – wszystko to niewątpliwie przyczyniło się do zatarcia śladów pamięci o wielokulturowej przeszłości naszego kraju. Niekiedy ślady te widoczne są gołym okiem – miejsca kultów religijnych, cmentarze, budynki. Niekiedy są ukryte i niezrozumiałe… Czy pusta przestrzeń może być miejscem pamięci? Co może powiedzieć nam o przeszłości – czasami bolesnej i tragicznej? Czy dla nas takie dziedzictwo jest czymś obcym, czy wręcz przeciwnie – stanowi część naszej tożsamości? Podczas zajęć spróbujemy znaleźć odpowiedź na te oraz inne pytania. Postaramy się wzbudzić też poczucie odpowiedzialności za ochronę tych miejsc, tak aby pamięć o nich nie zginęła.
Podstawa programowa:
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - zakres podstawowy (LI.1, LI.2, LIII.2, LV.2); etyka - cele kształcenia (I.3, I.4); etyka (II.1.9, II.3.8, II.3.16); wiedza o społeczeństwie - zakres rozszerzony (IV.2, IV.3)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (II.2, III.1, III.4, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (1, 2, 5)


„Na koniec pamiętać będziemy nie słowa naszych wrogów, lecz milczenie naszych przyjaciół”
Lekcja dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Powyższe słowa Martina Luthera Kinga wskazują, że w sytuacjach przemocowych to właśnie rola świadka jest najważniejsza. Jak pokazują doświadczenia z przeszłości – milczenie jest zazwyczaj przyzwoleniem na toczące się zło. A przecież czasem wystarczy jedna osoba, która swoją postawą przełamie bierność innych i zmieni bieg wydarzeń. Jak więc nie dać się presji otoczenia i wyrażać swój stanowczy sprzeciw wobec niesprawiedliwego, wykluczającego traktowania innych? Czy z „bohaterskością” się rodzimy, czy możemy się jej nauczyć? Podczas warsztatów nie tylko przyjrzymy się różnym postawom wobec sytuacji przemocowych, ale także zastanowimy się, czy za każdym milczeniem stoją te same powody bierności, jakie czynniki determinują nasze wybory oraz jak wpływają one na inne osoby. Bazując na przykładach z przeszłości, jak i czasów nam współczesnych postaramy się wzmocnić poczucie naszej sprawczości, tak aby przyszłe pokolenia pamiętały nie nasze milczenie, ale nasz głośny sprzeciw.
Podstawa programowa:
Liceum ogólnokształcące i technikum: wiedza o społeczeństwie - cele kształcenia (III.1, III.3, III.6); wiedza o społeczeństwie - zakres podstawowy (I.6, I.7, IV.1); wiedza o społeczeństwie - zakres rozszerzony (I.6, I.9, I.11, IV.2, V.8); etyka - cele kształcenia (I.3, I.5); etyka (I.2.1, I.2.2, II.1.9, II.3.8); historia - cele kształcenia (II.4); historia - zakres podstawowy (XLIX.5)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (II.2, III.1, III.9, III.10); wiedza o Polsce - cele kształcenia (2, 5)

BLOK DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (KLASY IV–VIII) ORAZ
PONADPODSTAWOWYCH

Zajęcia, które skupiają się na wybranych zagadnieniach o charakterze uniwersalnym. Przykład Krakowa staje się tutaj punktem wyjścia do omówienia zjawisk dających się odnieść do szerszego, ogólnopolskiego kontekstu.



Wesele – między prawdą a fikcją
Warsztat dla uczniów szkół ponadpodstawowych
Czas trwania: 45–60 minut
Stanisław Wyspiański swój dramat oparł na kanwie prawdziwego wydarzenia, w którym brał udział. W Weselu realność ówczesnego Krakowa i jego mieszkańców spotyka się z fikcyjną symboliczną przestrzenią sztuki. Aby zrozumieć ten dramat, konieczne wydaje się postawienie pytań o jego konstrukcję, sensy dosłowne, metaforyczne oraz konteksty historyczny i obyczajowy. Podczas warsztatów przyjrzymy się więc faktom i mitom związanym zarówno ze ślubem Lucjana Rydla, jak i z samym dramatem Wyspiańskiego.
Podstawa programowa:
Szkoła ponadpodstawowa: język polski - zakres podstawowy (I.5. I.12, I.14, I.15); język polski - lektura obowiązkowa (29); język polski - zakres rozszerzony (I.1.11); historia sztuki - zakres rozszerzony (I.1.f)
Szkoły polonijne:
Liceum ogólnokształcące: język polski: cele kształcenia (II.3, III.2, III.6, III.7), treści nauczania (III.1.2, III.1.8, III.1.9), lektura (S. Wyspiański, Wesele); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (17.4, 18.1)


Judaizm – w co wierzą Żydzi?
Lekcja dla uczniów klas VII–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45 minut
Lekcja wprowadzi uczniów w świat judaizmu – religii narodowej Żydów. W trakcie zajęć wyjaśnimy pojęcie Pisma Świętego oraz funkcje i wyposażenie budynków sakralnych – Świątyni Jerozolimskiej i synagogi. Uczestnicy będą również mieli możliwość obejrzeć zwój Tory oraz elementy ubioru modlitewnego mężczyzn (tałes, tefilin). Na koniec odbędziemy wirtualny spacer po Starej Synagodze jako przykładzie tradycyjnego miejsca modlitwy.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): etyka (II.2, II.8, II.9, VI.6, VI.7); wiedza o społeczeństwie (VII.5, VIII.4, VIII.5); geografia – cele kształcenia (III.5, III.6, III.7); geografia (XIII.2, XIII.5)
Liceum ogólnokształcące i technikum: wiedza o społeczeństwie - zakres rozszerzony (I.6, IV.3); etyka (II.1.9)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne - kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 4, 5), treści nauczania (32.3)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (IV.2); wiedza o Polsce - cele kształcenia (2, 3, 5)


Fortyfikacje miast polskich na przykładzie Krakowa w okresie staropolskim
Lekcja interaktywna dla uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych i ponadpodstawowych
Czas trwania: 45–60 minut
Okres średniowiecza oraz epoka nowożytna do końca XVIII wieku były wyjątkowo niebezpiecznymi czasami. Liczne konflikty zbrojne i ważna rola Krakowa w Królestwie Polskim sprawiały, że ten ośrodek miejski był regularnie narażony na ataki. Na zajęciach poznamy genezę budowy obwarowań w Krakowie, a także ich specyfikę i kolejne etapy budowy. Zapoznamy się również z najważniejszymi pojęciami dotyczącymi fortyfikacji miejskich (jak wał, mur, kurtyna, wykusz, wieża, baszta, krenelaż, blanki, hurdycje, machikuły, fosa) oraz dowiemy się, w jaki sposób była zorganizowana obrona miast polskich w okresie staropolskim.
Podstawa programowa:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): plastyka (III.1); historia - kl. IV (I.2); historia - kl. V-VIII (IV.2, IV.3, VI.4, VII.2)                        
Liceum ogólnokształcące i technikum: historia - cele kształcenia (II.1, II.3); historia – zakres podstawowy (VIII.1, VIII.3, X.2, XIII.2, XVII.2, XXII.1, XXVI.2)
Szkoły polonijne:
Szkoła podstawowa (kl. IV-VIII): język polski: cele kształcenia (II.2, II.6), kręgi tematyczne – kl. VII-VIII (8); wiedza o Polsce: cele wychowawcze i rozwojowe (2, 5), cele kształcenia (3), treści nauczania (2.3, 5.3, 6.4)
Liceum ogólnokształcące: język polski - cele kształcenia (IV.2); wiedza o Polsce: cele kształcenia (2, 4, 5), treści nauczania (4.3)