Dni Pamięci Ofiar Gestapo 2024

W 2024 roku przypada 80. rocznica wybuchu powstania warszawskiego. Muzeum Krakowa planuje w ramach 18. obchodów Dni Pamięci Ofiar Gestapo przypomnieć los Warszawian, którzy po upadku powstania znaleźli tymczasowe schronienie w Krakowie. Wielu z wysiedlonych warszawian zostało aresztowanych przez Niemców. W byłych celach Gestapo przy ul. Pomorskiej 2 w Krakowie zachowały się napisy wyryte przez nich na ścianach. Autorką jednego z nich jest Irena Malinowska, która jest patronką Dni Pamięci Ofiar Gestapo w 2024 roku. Drugi patron, Tadeusz Suwara, został wybrany w plebiscycie przez Internautów.

12 września (czwartek)

18.00–19.00 – Ulica Pomorska: Prezentacja albumu pt. „Powstanie Warszawskie 1944” przygotowanego przez Muzeum Niepodległości w związku z 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego.

Spotkanie promuje wznowienie albumu Polskie Powstania Narodowe. Powstanie Warszawskie (Wydawnictwo Muzeum Niepodległości), prowadzenie: Robert Hasselbusch (kustosz Mauzoleum Walki i Męczeństwa – filia Muzeum Więzienia Pawiak, oddziału Muzeum Niepodległości w Warszawie).

W związku z 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego Muzeum Niepodległości w Warszawie przygotowało nową odsłonę albumu poświęconego temu bohaterskiemu zrywowi pt. „Powstanie Warszawskie 1944”. Wspomniana praca nie stanowi prostego wznowienia publikacji, która ukazała się staraniem warszawskiej placówki muzealnej w 2016 roku.

Tegoroczna odsłona została wzbogacona o wizerunki kolejnych artefaktów z muzealnych zbiorów. Na ponad 300 obiektów prezentowanych w albumie składają się między innymi obrazy, grafiki, rzeźby, fotografie i plakaty poświęcone tematyce powstańczej.

Obecne w pracy archiwalne fotografie ukazują przykładowo charakter ówczesnych zmagań oraz trud powstańców. Widoczne na łamach albumu oraz powstałe po wojnie rzeźby i obrazy są natomiast formą upamiętnienia za pomocą sztuki tego wydarzenia.

Lokalizacja wydarzenia: ul. Pomorska 2, 30-039 Kraków

13 września (piątek)

9.00 – msza święta w kościele św. Szczepana, ul. H. Sienkiewicza 19
10.00–10.40 – uroczysty apel z udziałem żołnierzy Wojska Polskiego ku czci ofiar Gestapo i złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej, ul. Pomorska 2
11.15 – otwarcie wystawy plenerowej „Kraków ‘44 – ostatnie miesiące okupacji”, pl. Inwalidów
11.00–12.00 – oprowadzanie po wystawie stałej oraz celach Gestapo dla uczestniczących w uroczystości uczniów krakowskich szkół
18.00–19.00 – wykład dr Teodora Gąsiorowskiego: „Przygotowania do powstania w Krakowie” (sala wystawy stałej przy ul. Pomorskiej 2).

14 września (sobota)

Sesja popularnonaukowa Los ludności cywilnej i powstańców warszawskich w 1944 na terenie Generalnego Gubernatorstwa i III Rzeszy

(Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35, sala Miedziana – wstęp wolny)

Plan sesji:

10.00–10.10 – dr Michał Niezabitowski (dyrektor Muzeum Krakowa): otwarcie sesji
10.10–10.30 – Małgorzata Bojanowska (dyrektorka Muzeum Dulag 121 w Pruszkowie): „Historia obozu Dulag 121 w Pruszkowie dla wysiedlonych warszawiaków podczas Powstania Warszawskiego”
10.30–10.50 – dr Piotr Stanek (Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambnowicach): „Pięć lat temu było punktem honoru nie dać się wziąć do niewoli. Dziś punktem honoru jest tam iść”. Powstańcy warszawscy w obozach Wehrmachtu
10.50–11.10 – Wirginia Węglińska (Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni ): „Nieświęte męczennice” i „kobiety pistolety”. Losy kobiet z powstania warszawskiego w KL Stutthof
11.10–11.30 – dyskusja, przerwa na poczęstunek
11.30–11.50 – Katarzyna Kocik (Muzeum Krakowa): „Pomoc krakowian dla uchodźców z powstańczej Warszawy”
11.50–12.10 – dr Ewa Mostowicz-Kapciak (Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie): „Irena Malinowska jako historyk sztuki, kustosz Muzeum w Wilanowie”
12.10–12.30 – dr Ludwika Majewska (Muzeum Tradycji Niepodległościowych): „Mieszkańcy popowstaniowej Warszawy w mieście włączonym do Rzeszy. Przykład Łodzi”
12.30 – 12.50 – dr Sławomir Maślikowski (Zespół Szkół im. gen. Władysława Andersa w Częstochowie): „Częstochowa – ostatnia wojenna stolica”
12.50–13.10 – dyskusja
16.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej w oddziale Ulica Pomorska: „Krakowianie wobec terroru 1939–1945–1956”

Limit: 25 osób
Oprowadzanie bezpłatne
Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, e-mail: info@muzeumkrakowa.pl, tel. 12 426 50 60

15 września (niedziela)

11.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej w oddziale Ulica Pomorska: „Krakowianie wobec terroru 1939–1945–1956”

Limit: 25 osób
Oprowadzanie bezpłatne
Rezerwacja: Centrum Obsługi Zwiedzających, e-mail: info@muzeumkrakowa.pl, tel. 12 426 50 60

14.00–15.30 – Andrzej Chytkowski: spacer edukacyjny po cmentarzu wojskowym w Krakowie „Z pomocą powstańczej Warszawie. Śladami lotników poległych i pochowanych w Krakowie” (start: ul. Biskupa Prandoty, wejście główne na cmentarz wojskowy)
17.00 – Maciej Śledziński: „Ortsstüzpunkt Krakau – niemieckie fortyfikacje Krakowa z rok 1944” (sala wystawy stałej przy ul. Pomorskiej 2)

16 września (poniedziałek)

09.00–15.00 – Powstańczy quest – gra miejska dla młodzieży szkolnej w wieku 13–19 lat.
Zgłoszenia: gry@muzeumkrakowa.pl

5 grudnia (czwartek)

18.00–19.00 – spotkanie otwarte poświęcone patronom Dni Pamięci Ofiar Gestapo w 2024 roku, sala wystawy stałej, ul. Pomorska 2
prowadzenie: Grzegorz Jeżowski (Muzeum Krakowa)