Bilety onlineMuzeum dostępneDofinansowano ze środków Unii Europejskiej
Praca oddziałów Muzeum Krakowa podczas weekendu majowego. Link
Strona korzysta z ciasteczek!

Kolekcja obrazów rodziny Szarskich

Dzięki dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Muzeum Krakowa (MK) w 2015 r. wzbogaciło swoje zbiory o kolekcję dziewięciu obrazów rodziny Szarskich, wśród których znajduje się osiem portretów członków rodziny oraz obraz przedstawiający Szarą Kamienicę – siedzibę rodu przy Rynku Głównym 6 w Krakowie. Obrazy należały do kolejnych pokoleń rodziny, a od 1985 r. były depozytem złożonym w MK przez Jana Szarskiego.

Informacje o kolekcji rodziny Szarskich

Obrazy wykonane zostały przez uznanych krakowskich malarzy: Jana Nepomucena Głowackiego, Andrzeja Grabowskiego, Kazimierza Pochwalskiego, Jana Rapackiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza. Wszystkie reprezentują wysoki poziom artystyczny, wykonane są w konwencji portretowego malarstwa XIX-wiecznego z silnym zaakcentowaniem strony psychologicznej modela, według tego samego, powszechnego wówczas schematu: w popiersiu, prawie en face, na neutralnym ciemnym tle. Wyróżniają się dwa portrety autorstwa Stanisława Ignacego Witkiewicza z 1935 r., które można zaliczyć do interesujących przykładów późnej „portretowej” twórczości tego malarza. Zespół dziewięciu obrazów dokumentuje historię jednego z ważniejszych rodów krakowskich, ale także rozwój mieszczańskiego malarstwa portretowego w środowisku krakowskim.
Obrazy te powstały na przestrzeni blisko stu lat, od około 1840 do 1935 r. i stanowią ciekawy przykład historii i mecenatu rodziny Szarskich, która od 1854 r. na stałe związana była z dziejami Krakowa, należąc do najznakomitszych przedstawicieli kupiectwa krakowskiego. Członkowie rodu aktywnie uczestniczyli także w życiu politycznym i artystycznym naszego miasta. Henryk Szarski był radnym i wiceprezydentem Krakowa oraz senatorem Rzeczypospolitej, Adam Szarski – radnym Krakowa, Jan Zawiejski – wybitnym architektem, a Marcin Szarski – rzeźbiarzem.

Wśród pozyskanych obrazów znajdują się portrety: Henryka Rosenzweiga (1793–1853), doktora medycyny i ordynatora Szpitala Żydowskiego na krakowskim Kazimierzu oraz jego żony Joanny. Wizerunki wykonane zostały przed połową XIX w. przez Jana Nepomucena Głowackiego. Z 1876 r. pochodzą portrety Stanisława Szarskiego (1826–1898), kupca i właściciela sklepu otwartego w 1854 r. na parterze Szarej Kamienicy oraz jego żony Józefy z Rosenzweigów Szarskiej (1832–1898). Ich autorem jest Andrzej Grabowski. To właśnie Stanisław w 1876 r. nabył kamienicę przy Rynku Głównym 6 i zmienił nazwisko z Feintuch na Szarski.

Kolejne dwa portrety to podobizny Henryka Szarskiego (1855–1921) oraz jego żony Heleny z Ciechanowskich (1856–1924), namalowane w 1914 r. przez spokrewnionego z rodziną Kazimierza Pochwalskiego. Henryk Szarski został współwłaścicielem, a następnie spadkobiercą rodzinnej firmy kupieckiej, od 1894 r. działającej pod nazwą Szarski i Syn. W latach 1907–1914 sprawował urząd wiceprezydenta miasta Krakowa.

Późniejsze o prawie dwadzieścia lat są portrety Adama Szarskiego (1886–1947) oraz jego żony Anny z Gwiazdomorskich Szarskiej (1888–1973). Zostały namalowane przez Stanisława Ignacego Witkiewicza (Witkacego) w Krakowie, a pozowanie odbyło się w mieszkaniu doktora Szumana przy ul. Szlak, gdzie artysta zatrzymywał się w drodze z Krakowa do Zakopanego. Adam Szarski wraz ze swoim bratem Antonim prowadził rodzinną firmę kupiecką, był także radnym miasta Krakowa.

Obraz Jana Rapackiego Szara Kamienica przedstawia fasadę budynku, który od połowy XIX w. był siedzibą rodu Szarskich. Ówczesny właściciel Stanisław Feintuch założył na parterze sklep kolonialny, który zasłynął ze sprzedaży kawy i herbaty („Herbata z Wieżą”).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.